Tuesday, April 28, 2009
Thursday, April 16, 2009
(1)(1)(1)(1)(1).jpg)
.jpg)
(1)(1)(1)(1)(1).jpg){kind=link}
ប្រវត្តិពិធីស្រង់ព្រះពុទ្ធបដិមានៅក្នុងបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ
ប្រវត្តិពិធីស្រង់ព្រះពុទ្ធបដិមានៅក្នុងបុណ្យចូលឆ្នាំខ្មែរ
ដោយ កេសរណ្ណីយ្យា
2009-04-16
នៅថ្ងៃចុងក្រោយនៃបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីខ្មែរ ពុទ្ធសាសនិកទាំងព្រះសង្ឃនិងគ្រហស្ថ តែងជួបជុំគ្នារៀបចំពិធីស្រង់ទឹកព្រះពុទ្ធបដិមាតូចធំនៅតាមទីវត្តអារាមនានា។
សៀវភៅ«ព្រះរាជពិធីទ្វារទសមាស» ច្បាប់បោះពុម្ពផ្សាយក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៩ ដែលនិពន្ធចងក្រងដោយលោកឧកញ៉ា ទេពពិទូរ ក្រសេម, បណ្ឌិតទី១ នៅពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ បានសរសេរកត់ត្រាថា ព្រះរាជពិធីផ្សេងៗ ជាពិធីសម្រាប់ប្រចាំខែទាំង១២ តាមទំនៀមក្នុងព្រះបរមរាជវាំងនាជំនាន់ដើម មើលទៅសុទ្ធតែជាពិធីដែលប្រារព្ធធ្វើតាមលទ្ធិព្រាហ្មណ៍ទាំងអស់។ លុះក្រោយមកនៅពេលដែលខ្មែរត្រឡប់ចូលកាន់ពុទ្ធសាសនា ហើយក៏បាននាំយកពិធីនានាមករួបរួមធ្វើជាមួយគ្នានឹងទំនៀមការកុសលក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា រួមមានទាំងព្រះរាជពិធីសង្រ្កានឆ្នាំថ្មីផងនោះ ដោយលំដាប់តាំងពីខែចែត្រជាដើមទៅ។
ភិក្ខុ គូ សុភាព វជិរប្បញ្ញោ គង់នៅវត្ត«និគ្រោធវ័ន» ក្នុងឃុំព្រែកថ្មី ស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្តាល បានមានថេរដីកាទាក់ទងនឹងពិធីស្រង់ព្រះតាមប្រពៃណីពុទ្ធសាសនា ដែលព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ បានប្រារព្ធធ្វើតៗជំនាន់តាំងពីសម័យមហានគរមក។
ភិក្ខុ គូ សុភាព វជិរប្បញ្ញោ មានថេរដីកាដូច្នេះ ៖ «ក្នុងកម្មវិធីបុណ្យចូលឆ្នាំហ្នឹង ពិធីស្រង់ព្រះហ្នឹងជាពិធីមួយសំខាន់ ហើយតាមពិតពិធីស្រង់ព្រះនេះ បរមបុរាណយើងធ្វើតាំងពីសម័យយូរយារណាស់មកហើយ។ ឯកសារសៀវភៅទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរបញ្ជាក់ថានៅសម័យមហានគរ ព្រះបាទជយវរ្ម័នទី៧ បានអារតនានូវព្រះពុទ្ធរូប ព្រះពុទ្ធបដិមា ២៥អង្គ ជាតំណាងខេត្តនីមួយៗរបស់មហានគរហ្នឹងចូលមកក្នុងរាជធានីអង្គរដើម្បីធ្វើពិធីស្រង់ព្រះនៅក្នុងពេលចូលឆ្នាំនេះផងដែរ ដើម្បីបាននូវសិរីសួស្ដីកម្មវិធីចូលឆ្នាំ។ ហើយពេលដែលចប់កម្មវិធីបុណ្យស្រង់ព្រះនេះហើយ ក៏អារតនាព្រះពុទ្ធរូបមួយព្រះអង្គតាមបណ្ដាខេត្តមួយៗហ្នឹងត្រឡប់ទៅកាន់ខេត្តនីមួយៗវិញ»។
ភិក្ខុ គូ សុភាព វជិរប្បញ្ញោ ដែលព្រះអង្គបានស្ម័គ្របម្រើការជាប្រធានគណៈកម្មការបច្ចេកទេស នៃពុទ្ធិកបណ្ឌិត្យសភា នៃសកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្រ្តកម្ពុជា ដោយផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើគម្រោងកម្មវិធីនានាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនា តាមរយៈការបោះពុម្ពសៀវភៅនិងផ្សព្វផ្សាយតាមវិទ្យុជាដើមនោះ បានមានសង្ឃដីកាបន្ថែមអំពីប្រវត្តិនៃពិធីស្រង់ព្រះក្នុងទិវាបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែររហូតមកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ។
ភិក្ខុ គូ សុភាព វជិរប្បញ្ញោមានសង្ឃដីកាបន្ថែមដូច្នេះ ៖ «ក្នុងសាស្រ្តាស្លឹករឹតនិងសៀវភៅទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរដែលយើងដកស្រង់មកហ្នឹង បានរៀបរាប់ប្រាប់ថា ព្រះបាទ បសេន ទីកោសល ដែលសោយរាជ្យនៅក្នុងជំនាន់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ក្នុងពេលដែលចូលឆ្នាំមកដល់ហ្នឹង ក៏អារតនាព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាមួយនឹងព្រះភិក្ខុសង្ឃ ស្រង់ព្រះ និងស្រង់ព្រះភិក្ខុសង្ឃផងដែរ ដើម្បីបានសិរីសួស្ដីក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំហ្នឹង។ ឯក្នុងឯកសារដើមទាក់ទងនឹងគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកនោះ ដែលមានចារជាភាសាខ្មែរយើងចំនួន ១១០ពាក្យហ្នឹង ខ្ញុំករុណាអាត្មាភាពស្វះស្វែងរកជាគោលការណ៍សំខាន់ដែរ ប៉ុន្តែដូចជាមិនទាន់ឃើញច្បាស់លាស់ថាមាននៅក្នុងព្រះសូត្រមួយណា ព្រះវិន័យមួយណា ឬក៏ព្រះអភិធម្មមួយណាទេ»។
ចំណែកភិក្ខុមួយអង្គទៀតព្រះនាម អ៊ឹម ឡុង លង្កិសរធម្មោ ដែលជាព្រះវិន័យធរ និងព្រះគ្រូធម្មាចារ្យ ខាងផ្នែកវិបស្សនាធុរៈ គង់នៅវត្ត«នន្ទមុនី» ក្នុងសង្កាត់ស្ទឹងមានជ័យ ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ បានមានថេរដីកាអំពីគោលគំនិតរបស់ដូនតាចាស់ទុំ និងអ្នកប្រាជ្ញបណ្ឌិតខាងពុទ្ធសាសនាខ្មែរ ដែលរៀបចំដាក់បញ្ចូលពិធីស្រង់ព្រះពុទ្ធបដិមាទៅក្នុងទិវាបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីរបស់ជាតិ។
ភិក្ខុព្រះនាម អ៊ឹម ឡុង លង្កិសរធម្មោ មានថេរដីកាដូច្នេះ ៖ «ពិធីស្រង់ព្រះពុទ្ធបដិមាក្នុងបុណ្យប្រពៃណីជាតិចូលឆ្នាំនេះ ធ្លាប់ចូលទៅក្នុងធម៌កតញ្ញូកតវេទី។ ពាក្យថាកតញ្ញូកតវេទីហ្នឹងមានសេចក្ដីថាបុគ្គលហ្នឹងអ្នកដឹង ដឹងនូវឧបការគុណ អ្នកដែលធ្វើពីមុនហើយ បានធ្វើតបទៅវិញ។ ហើយចំណែកខាងដូចជាមាតាបិតា ឬក៏ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធអ៊ីចឹង គឺជាឧបការីជន ជនដែលមានគុណបំណាច់មកលើយើងទាំងអស់គ្នាខាងដើម។ ដល់អ៊ីចឹងហើយបុគ្គលត្រូវដឹងគុណដល់អ្នកដែលមានគុណ ក៏ដូចជានៅក្នុងសង្គមមនុស្សទាំងមូលហ្នឹងដើម្បីឲ្យបានការសាមគ្គីគ្នា ឲ្យជាអ្នកដឹងគុណូបការៈរបស់បុព្វការីជនហ្នឹង អាហ្នឹងបានប្រយោជន៍នៅត្រង់ហ្នឹងឯង ហើយក៏ជាការសង្រ្គោះទៅដល់គ្នានិងគ្នាឲ្យកើតមហាសាមគ្គីហ្នឹង»។
ភិក្ខុ អ៊ឹម ឡុង លង្កិសរធម្មោ បានមានសង្ឃដីកាបញ្ជាក់បន្ថែមអំពីអត្ថន័យនៃពិធីស្រង់ព្រះ ក្នុងនោះរួមមានទាំងការប្រតិបត្តិថែទាំផ្គត់ផ្គង់លោកអ្នកមានគុណ គឺមាតាបិតាដែលជាព្រះរស់ នៃកូនចៅប្រុសស្រីដែលបុត្រធីតាគប្បីធ្វើជាប្រចាំ។
ភិក្ខុព្រះនាម អ៊ឹម ឡុង លង្កិសរធម្មោ មានសង្ឃដីកាបន្ថែមដូច្នេះ ៖ «ពិធីស្រង់ព្រះហ្នឹងគឺជាការមួយដែលត្រូវសម្អាត ត្រូវតបគុណ ត្រូវសងគុណ។ តាមពិតមិនចាំបាច់ដល់ទៅពេលចូលឆ្នាំហ្នឹងបានធ្វើទេ ត្រូវតែសម្អាតជារៀងរហូតព្រោះជាទីសក្ការៈដែលត្រូវរំឭកដល់គុណហ្នឹងដូចជាមាតាបិតាហ្នឹង សូម្បីតែគាត់នៅរស់ក្ដី គាត់នៅក្មេងក្ដីក៏ត្រូវតែធ្វើតអ៊ីចឹង។ ប៉ុន្តែដោយសារតែទំនៀមទម្លាប់យកទៅភ្ជាប់នឹងខាងចូលឆ្នាំមួយឆ្នាំម្ដងអ៊ីចឹង ក៏យកពេលហ្នឹងធ្វើពិធីស្រង់ព្រះ ហើយព្រះអង្គទ្រង់សម្ដែងដូចជាពិធីបុណ្យចម្រើនព្រះជន្មដល់មាតាបិតាអ៊ីចឹង គឺយកពិធីស្រោចទឹកហ្នឹង ដែលពាក្យថាអភិសេក។ ហើយភិសេកៗហ្នឹងប្រែថាពិធីស្រោចស្រពតម្កុំតម្កើងលើកឡើងប្រសិទ្ធីឲ្យមានតម្លៃ លើកឡើងជាទីសក្ការៈ ទីគោរពអ៊ីចឹងទៅមក»។
នៅក្នុងសៀវភៅ«ព្រះរាជពិធីទ្វារទសមាស» ដែលជាការបោះពុម្ពផ្សាយលើកទី១៣ របស់វិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យខ្មែរ លោកឧកញ៉ា ទេពពិទូរ ក្រសេម បានសរសេរបង្ហាញអំពីទំនៀមជារាជកិច្ចរបស់ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរជាច្រើនជំនាន់ ដែលតែងតែប្រារព្ធពិធីស្រង់ទឹកប្រគេនព្រះសង្ឃនៅក្នុងបរិវេណព្រះបរមរាជវាំងនាវេលាម៉ោងប្រមាណ ២ រសៀល ក្នុងថ្ងៃទី២ នៃពិធីសង្ក្រាន្តឆ្នាំថ្មី។
ក្រៅពីនោះ លោកឧកញ៉ា ទេពពិទូរ ក្រសេម ក៏បានដកស្រង់ពីគម្ពីរបុរាណទាក់ទងនឹងពុទ្ធសាសនា ដែលមានចែងរហូតដល់ការផ្ងូតទឹកជូនមាតាបិតា គ្រូឧបជ្ឈាយ៍ និងគ្រូអាចារ្យជាដើម ក្នុងឱកាសនៃពិធីសង្ក្រាន្តនៃការផ្តាច់ឆ្នាំចាស់ផ្លាស់ចូលឆ្នាំថ្មីនោះ ដែលចាត់ទុកថាជាការប្រព្រឹត្តអំពើល្អ ដែលជាបុណ្យកុសល ជាការសង្គ្រោះដ៏ប្រពៃ ដោយការបរិច្ចាគទានជាទឹក ដែលជីវិតមនុស្សសត្វត្រូវការជាចាំបាច់៕
ដោយ កេសរណ្ណីយ្យា
2009-04-16
នៅថ្ងៃចុងក្រោយនៃបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីខ្មែរ ពុទ្ធសាសនិកទាំងព្រះសង្ឃនិងគ្រហស្ថ តែងជួបជុំគ្នារៀបចំពិធីស្រង់ទឹកព្រះពុទ្ធបដិមាតូចធំនៅតាមទីវត្តអារាមនានា។
សៀវភៅ«ព្រះរាជពិធីទ្វារទសមាស» ច្បាប់បោះពុម្ពផ្សាយក្នុងឆ្នាំ ១៩៦៩ ដែលនិពន្ធចងក្រងដោយលោកឧកញ៉ា ទេពពិទូរ ក្រសេម, បណ្ឌិតទី១ នៅពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យ បានសរសេរកត់ត្រាថា ព្រះរាជពិធីផ្សេងៗ ជាពិធីសម្រាប់ប្រចាំខែទាំង១២ តាមទំនៀមក្នុងព្រះបរមរាជវាំងនាជំនាន់ដើម មើលទៅសុទ្ធតែជាពិធីដែលប្រារព្ធធ្វើតាមលទ្ធិព្រាហ្មណ៍ទាំងអស់។ លុះក្រោយមកនៅពេលដែលខ្មែរត្រឡប់ចូលកាន់ពុទ្ធសាសនា ហើយក៏បាននាំយកពិធីនានាមករួបរួមធ្វើជាមួយគ្នានឹងទំនៀមការកុសលក្នុងព្រះពុទ្ធសាសនា រួមមានទាំងព្រះរាជពិធីសង្រ្កានឆ្នាំថ្មីផងនោះ ដោយលំដាប់តាំងពីខែចែត្រជាដើមទៅ។
ភិក្ខុ គូ សុភាព វជិរប្បញ្ញោ គង់នៅវត្ត«និគ្រោធវ័ន» ក្នុងឃុំព្រែកថ្មី ស្រុកកៀនស្វាយ ខេត្តកណ្តាល បានមានថេរដីកាទាក់ទងនឹងពិធីស្រង់ព្រះតាមប្រពៃណីពុទ្ធសាសនា ដែលព្រះមហាក្សត្រខ្មែរ បានប្រារព្ធធ្វើតៗជំនាន់តាំងពីសម័យមហានគរមក។
ភិក្ខុ គូ សុភាព វជិរប្បញ្ញោ មានថេរដីកាដូច្នេះ ៖ «ក្នុងកម្មវិធីបុណ្យចូលឆ្នាំហ្នឹង ពិធីស្រង់ព្រះហ្នឹងជាពិធីមួយសំខាន់ ហើយតាមពិតពិធីស្រង់ព្រះនេះ បរមបុរាណយើងធ្វើតាំងពីសម័យយូរយារណាស់មកហើយ។ ឯកសារសៀវភៅទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរបញ្ជាក់ថានៅសម័យមហានគរ ព្រះបាទជយវរ្ម័នទី៧ បានអារតនានូវព្រះពុទ្ធរូប ព្រះពុទ្ធបដិមា ២៥អង្គ ជាតំណាងខេត្តនីមួយៗរបស់មហានគរហ្នឹងចូលមកក្នុងរាជធានីអង្គរដើម្បីធ្វើពិធីស្រង់ព្រះនៅក្នុងពេលចូលឆ្នាំនេះផងដែរ ដើម្បីបាននូវសិរីសួស្ដីកម្មវិធីចូលឆ្នាំ។ ហើយពេលដែលចប់កម្មវិធីបុណ្យស្រង់ព្រះនេះហើយ ក៏អារតនាព្រះពុទ្ធរូបមួយព្រះអង្គតាមបណ្ដាខេត្តមួយៗហ្នឹងត្រឡប់ទៅកាន់ខេត្តនីមួយៗវិញ»។
ភិក្ខុ គូ សុភាព វជិរប្បញ្ញោ ដែលព្រះអង្គបានស្ម័គ្របម្រើការជាប្រធានគណៈកម្មការបច្ចេកទេស នៃពុទ្ធិកបណ្ឌិត្យសភា នៃសកលវិទ្យាល័យបញ្ញាសាស្រ្តកម្ពុជា ដោយផ្តោតការយកចិត្តទុកដាក់ទៅលើគម្រោងកម្មវិធីនានាផ្នែកព្រះពុទ្ធសាសនា តាមរយៈការបោះពុម្ពសៀវភៅនិងផ្សព្វផ្សាយតាមវិទ្យុជាដើមនោះ បានមានសង្ឃដីកាបន្ថែមអំពីប្រវត្តិនៃពិធីស្រង់ព្រះក្នុងទិវាបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីប្រពៃណីជាតិខ្មែររហូតមកទល់បច្ចុប្បន្ននេះ។
ភិក្ខុ គូ សុភាព វជិរប្បញ្ញោមានសង្ឃដីកាបន្ថែមដូច្នេះ ៖ «ក្នុងសាស្រ្តាស្លឹករឹតនិងសៀវភៅទំនៀមទម្លាប់ខ្មែរដែលយើងដកស្រង់មកហ្នឹង បានរៀបរាប់ប្រាប់ថា ព្រះបាទ បសេន ទីកោសល ដែលសោយរាជ្យនៅក្នុងជំនាន់ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធ ក្នុងពេលដែលចូលឆ្នាំមកដល់ហ្នឹង ក៏អារតនាព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធជាមួយនឹងព្រះភិក្ខុសង្ឃ ស្រង់ព្រះ និងស្រង់ព្រះភិក្ខុសង្ឃផងដែរ ដើម្បីបានសិរីសួស្ដីក្នុងពិធីបុណ្យចូលឆ្នាំហ្នឹង។ ឯក្នុងឯកសារដើមទាក់ទងនឹងគម្ពីរព្រះត្រៃបិដកនោះ ដែលមានចារជាភាសាខ្មែរយើងចំនួន ១១០ពាក្យហ្នឹង ខ្ញុំករុណាអាត្មាភាពស្វះស្វែងរកជាគោលការណ៍សំខាន់ដែរ ប៉ុន្តែដូចជាមិនទាន់ឃើញច្បាស់លាស់ថាមាននៅក្នុងព្រះសូត្រមួយណា ព្រះវិន័យមួយណា ឬក៏ព្រះអភិធម្មមួយណាទេ»។
ចំណែកភិក្ខុមួយអង្គទៀតព្រះនាម អ៊ឹម ឡុង លង្កិសរធម្មោ ដែលជាព្រះវិន័យធរ និងព្រះគ្រូធម្មាចារ្យ ខាងផ្នែកវិបស្សនាធុរៈ គង់នៅវត្ត«នន្ទមុនី» ក្នុងសង្កាត់ស្ទឹងមានជ័យ ខណ្ឌមានជ័យ រាជធានីភ្នំពេញ បានមានថេរដីកាអំពីគោលគំនិតរបស់ដូនតាចាស់ទុំ និងអ្នកប្រាជ្ញបណ្ឌិតខាងពុទ្ធសាសនាខ្មែរ ដែលរៀបចំដាក់បញ្ចូលពិធីស្រង់ព្រះពុទ្ធបដិមាទៅក្នុងទិវាបុណ្យចូលឆ្នាំថ្មីរបស់ជាតិ។
ភិក្ខុព្រះនាម អ៊ឹម ឡុង លង្កិសរធម្មោ មានថេរដីកាដូច្នេះ ៖ «ពិធីស្រង់ព្រះពុទ្ធបដិមាក្នុងបុណ្យប្រពៃណីជាតិចូលឆ្នាំនេះ ធ្លាប់ចូលទៅក្នុងធម៌កតញ្ញូកតវេទី។ ពាក្យថាកតញ្ញូកតវេទីហ្នឹងមានសេចក្ដីថាបុគ្គលហ្នឹងអ្នកដឹង ដឹងនូវឧបការគុណ អ្នកដែលធ្វើពីមុនហើយ បានធ្វើតបទៅវិញ។ ហើយចំណែកខាងដូចជាមាតាបិតា ឬក៏ព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធអ៊ីចឹង គឺជាឧបការីជន ជនដែលមានគុណបំណាច់មកលើយើងទាំងអស់គ្នាខាងដើម។ ដល់អ៊ីចឹងហើយបុគ្គលត្រូវដឹងគុណដល់អ្នកដែលមានគុណ ក៏ដូចជានៅក្នុងសង្គមមនុស្សទាំងមូលហ្នឹងដើម្បីឲ្យបានការសាមគ្គីគ្នា ឲ្យជាអ្នកដឹងគុណូបការៈរបស់បុព្វការីជនហ្នឹង អាហ្នឹងបានប្រយោជន៍នៅត្រង់ហ្នឹងឯង ហើយក៏ជាការសង្រ្គោះទៅដល់គ្នានិងគ្នាឲ្យកើតមហាសាមគ្គីហ្នឹង»។
ភិក្ខុ អ៊ឹម ឡុង លង្កិសរធម្មោ បានមានសង្ឃដីកាបញ្ជាក់បន្ថែមអំពីអត្ថន័យនៃពិធីស្រង់ព្រះ ក្នុងនោះរួមមានទាំងការប្រតិបត្តិថែទាំផ្គត់ផ្គង់លោកអ្នកមានគុណ គឺមាតាបិតាដែលជាព្រះរស់ នៃកូនចៅប្រុសស្រីដែលបុត្រធីតាគប្បីធ្វើជាប្រចាំ។
ភិក្ខុព្រះនាម អ៊ឹម ឡុង លង្កិសរធម្មោ មានសង្ឃដីកាបន្ថែមដូច្នេះ ៖ «ពិធីស្រង់ព្រះហ្នឹងគឺជាការមួយដែលត្រូវសម្អាត ត្រូវតបគុណ ត្រូវសងគុណ។ តាមពិតមិនចាំបាច់ដល់ទៅពេលចូលឆ្នាំហ្នឹងបានធ្វើទេ ត្រូវតែសម្អាតជារៀងរហូតព្រោះជាទីសក្ការៈដែលត្រូវរំឭកដល់គុណហ្នឹងដូចជាមាតាបិតាហ្នឹង សូម្បីតែគាត់នៅរស់ក្ដី គាត់នៅក្មេងក្ដីក៏ត្រូវតែធ្វើតអ៊ីចឹង។ ប៉ុន្តែដោយសារតែទំនៀមទម្លាប់យកទៅភ្ជាប់នឹងខាងចូលឆ្នាំមួយឆ្នាំម្ដងអ៊ីចឹង ក៏យកពេលហ្នឹងធ្វើពិធីស្រង់ព្រះ ហើយព្រះអង្គទ្រង់សម្ដែងដូចជាពិធីបុណ្យចម្រើនព្រះជន្មដល់មាតាបិតាអ៊ីចឹង គឺយកពិធីស្រោចទឹកហ្នឹង ដែលពាក្យថាអភិសេក។ ហើយភិសេកៗហ្នឹងប្រែថាពិធីស្រោចស្រពតម្កុំតម្កើងលើកឡើងប្រសិទ្ធីឲ្យមានតម្លៃ លើកឡើងជាទីសក្ការៈ ទីគោរពអ៊ីចឹងទៅមក»។
នៅក្នុងសៀវភៅ«ព្រះរាជពិធីទ្វារទសមាស» ដែលជាការបោះពុម្ពផ្សាយលើកទី១៣ របស់វិទ្យាស្ថានពុទ្ធសាសនបណ្ឌិត្យខ្មែរ លោកឧកញ៉ា ទេពពិទូរ ក្រសេម បានសរសេរបង្ហាញអំពីទំនៀមជារាជកិច្ចរបស់ព្រះមហាក្សត្រខ្មែរជាច្រើនជំនាន់ ដែលតែងតែប្រារព្ធពិធីស្រង់ទឹកប្រគេនព្រះសង្ឃនៅក្នុងបរិវេណព្រះបរមរាជវាំងនាវេលាម៉ោងប្រមាណ ២ រសៀល ក្នុងថ្ងៃទី២ នៃពិធីសង្ក្រាន្តឆ្នាំថ្មី។
ក្រៅពីនោះ លោកឧកញ៉ា ទេពពិទូរ ក្រសេម ក៏បានដកស្រង់ពីគម្ពីរបុរាណទាក់ទងនឹងពុទ្ធសាសនា ដែលមានចែងរហូតដល់ការផ្ងូតទឹកជូនមាតាបិតា គ្រូឧបជ្ឈាយ៍ និងគ្រូអាចារ្យជាដើម ក្នុងឱកាសនៃពិធីសង្ក្រាន្តនៃការផ្តាច់ឆ្នាំចាស់ផ្លាស់ចូលឆ្នាំថ្មីនោះ ដែលចាត់ទុកថាជាការប្រព្រឹត្តអំពើល្អ ដែលជាបុណ្យកុសល ជាការសង្គ្រោះដ៏ប្រពៃ ដោយការបរិច្ចាគទានជាទឹក ដែលជីវិតមនុស្សសត្វត្រូវការជាចាំបាច់៕
ប្រភព: វិទ្យុអាស៊ីសេរី
Wednesday, April 15, 2009
សួស្តីឆ្នាំថ្មី
សួស្តីឆ្នាំថ្មី!ឆ្នាំថ្មីសិរីសួស្តីជយមង្គលវិបុលសុខគ្រប់ប្រការ
ចូលមានដល់ប្រជាជនខ្មែរទាំងអស់ដែលនៅ
គ្រប់ច្រកល្ហកនៃពិភពលោកសូមបានជួបប្រទះ
តែពុទ្ធពរទាំង៤ប្រការគឺ៖អាយុវណ្ណុះសុខពល
និងបដិភាណុះកុំបីឃ្លៀងឃ្លាតឡើយ។
សូមឲវត្ថុស័កសិទ្ធិមានរឹទ្ធិបារមីទាំងអស់
ក្នុងលោកជួយបីបាច់ថែរក្សាសត្វលោកឲ
បានជួបប្រទុះសុភមង្គលនិងការអភិវឌ្ឃន៍រួច
ចាកផុតពីភាពក្រីក្រនិងការអត់ឃ្លាន។
(សេអ៊ូលភិក្ខុជយរក្ខិតោរិនសារ៉ូ)
Tuesday, April 14, 2009
តុល្យការនៃបញានិងករុណាធម៌
បញ្ញាត្រូវថ្លឹងឲ្យស្មើនឹងករុណាធម៌ជានិច្ច ។ តែករុណាធម៌ត្រូវថ្លឹងឲ្យស្មើ នឹងបញ្ញាដែរ ។ យើងមិនអាចមានសន្តិភាពប្រសិនបើយើងមិន
បានថ្លឹងថ្លែងធម៌ទាំងពីរនេះអោយមានតុល្យភាពគ្នា ខ្ញុំនឹងលើករឿងបីមកឆ្លុះបញ្ចាំងជូនៈថ្ងៃមួយមានស្តេចនាគកំណាចមួយ បានជួបព្រះពោធិសត្វតាមដងផ្លូវ ។ ព្រះពោធិសត្វបានទូន្មានស្តេចនាគថា
«ម្នាលកូនប្រុស! ចូរអ្នកកុំសម្លាប់សត្វ អ្នកត្រូវរក្សាសីល៥ អស់មួយជីវិត
អ្នកនឹងបានជួបសេចក្តីសុខ» ។ កាលបើបានស្តាប់នូវដំបូន្មានខ្លះៗ
ពីព្រះពោធិសត្វហើយ ស្តេចនាគកំណាចនោះក៏ប្រែទៅជាសត្វស្លូតបូត ។ពួកក្មេងគង្វាលគោនៅតាមជើងភ្នំហិម៉ាល័យ តែងតែមានការភ័យ
ខ្លាចសត្វនាគនោះជានិច្ច ប៉ុន្តែនៅពេលពួកគេដឹងថាស្តេចនាគនោះ
បានប្រែទៅជាសត្វស្លូតបូត គេលែងភ័យខ្លាចអ្វីទៀតហើយ ។ រំពេចនោះពួកក្មេងគង្វាលគោខ្លះនាំគ្នាឡើងជិះស្តេចនាគលេង
ខ្លះទៀតទាញកន្ទុយ ហើយក្មេងខ្លះទៀតយកដុំថ្ម-ដីខ្សាច់-អាចម៍គោ ញាត់ក្នុងមាត់នាគជាល្បែងលេងនិងហ៊ោរកញ្ច្រៀវសើចសប្បាយ។
នាគមិនអាចស៊ីចំណី សើចសប្បាយកើតក៏ធ្លាក់ខ្លួនទៅជាឈឺ។
ថ្ងៃក្រោយមក ស្តេចនាគបានជួបព្រះពោធិសត្វម្តងទៀត ក៏ស្រែកសួរថាៈ
«នែលោកដ៏ចម្រើន! ថ្ងៃមុនលោកបានប្រាប់ខ្ញុំឲ្យខំរក្សាសីល ហើយ
ចម្រើនករុណាធម៌ផង នឹងបានជួបសេចក្តីសុខ ។ ប៉ុន្តែឥឡូវនេះមាន
ឃើញសេចក្តីសុខឯណា? ឃើញតែសេចក្តីទុក្ខទៅវិញ! » ព្រះពោធិសត្វតបថា
« ម្នាលកូនប្រុស! ប្រសិនបើឯងមានករុណា មានសីល មានមេត្តា ឯងត្រូវតែមានបញ្ញានិងការឈ្លាសវៃផងដែរ ។ នេះជាមធ្យោបាយការពារខ្លួន ។ ថ្ងៃក្រោយបើពួកក្មេងទាំងនោះ វាមកធ្វើទុក្ខបុកម្នេញឯងទៀត
ចូរឯងព្រួសភ្លើងតាមមាត់ អោយវាឃើញទៅពិតជាវាខ្លាច
លែងហ៊ានមកធ្វើទុក្ខបុកម្នេញឯងទៀតហើយ ។នរណានឹងបាន
ដឹងនូវអំពើឃោរឃៅដូចម្តេចខ្លះ ប្រសិនបើស្តេចនាគប្រើតែ
បញ្ញាមួយមុខប៉ុណ្ណោះ? ស្តេចនាគឬក្មេងគង្វាលគោ
ដែលត្រូវទទួលរងគ្រោះនូវសេចក្តីទុក្ខទោសគ្រោះថ្នាក់ ?
ជញ្ជីងសម្រាប់ថ្លឹងបញ្ញា និង ករុណា ហៅថា មជ្ឈិមបដិបទា
«ផ្លូវកណ្តាល» ។មាននិទានមួយទៀតថាៈ គ្រាមួយនោះ
មានកសិករចំណាស់ម្នាក់ បានប្រទះឃើញសត្វពស់មួយ
មានរាងកាយ ស្គាំងស្គម ជិតនឹងស្លាប់ព្រោះអត់អាហារកំពុង
ដេកក្នុងស្រែរបស់គាត់ ។ គាត់អាណិតណាស់បានរើសយក
ពស់សំគមនោះទៅផ្ទះ ហើយក៏យកទឹកដោះមានរសជាតិឆ្ងាញ់
ពិសាដែលទើបចំអិនហើយថ្មីៗ ឲ្យជាចំណី ។ គាត់យកភួយដែល
មានសម្ផស្សដ៏ទន់ដណ្តប់ឲ្យវា រួចយកទៅដាក់ឲ្យដេកក្នុងកន្លែង
ល្អមួយជិតគ្រែរបស់គាត់ ។រាត្រីនោះកសិករចំណាស់ក៏សម្រាន្តលង់លក់ ។
ស្រាប់តែព្រឹកស្អែកឡើង គេឃើញកសិករនោះស្លាប់ដោយពស់ចឹក ។
ហេតុអ្វីក៏កសិករនោះស្លាប់? ពីព្រោះគាត់ប្រើតែករុណាធម៌មួយប៉ុណ្ណោះ ហើយមិនបានប្រើបញ្ញាប្រកបជាមួយផង ។ ប្រសិនបើអ្នករើសយក
ពស់នោះមក វានឹងចឹកអ្នកស្លាប់ តែអ្នកអាចរកមធ្យោបាយផ្សេងទៀត
សម្រាប់ជួយពស់សំគមនោះ ដោយកុំយកវាមកជាមួយខ្លួន ។ អ្នកត្រូវថ្លឹងថ្លែងករុណានិងបញ្ញាឲ្យបានស្មើគ្នា អ្នកក៏បានសេចក្តីសុខ ឯសត្វពស់ក៏បានសេចក្តីសុខដូចគ្នាដែរ ។ហើយនេះជារឿងទីបីនិទានថាៈ
មានកសិករម្នាក់ បានចូលទៅក្នុងព្រៃដើម្បីកាប់ឧសជាមួយសម្លាញ់របស់គាត់ ។ ពេលកសិករនោះកំពុងយារដឹងកាប់ ស្រាប់តែប៉ះលើសំបុកឃ្មុំមួយយ៉ាងធំសម្បើម ។ ហ្វូងឃ្មុះកំណាចហើរចេញព្រុល ហើយដេញទិចគាត់ ។ ឯសម្លាញ់កសិករនោះជាមនុស្សមានករុណាធម៌
ពេលនោះគាត់បានកញ្ឆក់យកដឹងពីដៃមិត្តរបស់គាត់ ហើយដេញសម្លាប់ឃ្មុំយ៉ាងរហ័សធ្វើឲ្យឃ្មុំស្លាប់គ្មានសល់ ។
ជាអកុសល គាត់សំលាប់ទាំងកសិករដែលជាមិត្តផងដែរ ។ ករុណាធម៌គ្មានបញ្ញាអាចបណ្តាលអោយកើតសេចក្តីទុក្ខដ៏ធំសម្បើម ។
យើងតែងតែនិយាយថា «សត្រូវមានបញ្ញា ប្រសើរជាងមិត្តល្ងង់ » ។
បញ្ញា និង ករុណា ត្រូវដើរទន្ទឹមគ្នា ។ មានតែមួយហើយខ្វះមួយ
ប្រៀបដូចការដើរជើងម្ខាង ដើរមិនបានឆ្ងាយទេ ហើយក៏មិនបានយូរដែរ
អ្នកនឹងដួលមិនខានឡើយ ។ ដើម្បីថ្លឹងឲ្យស្មើ បញ្ញា និង ករុណា
អ្នកគួរដើរសន្សឹមៗ ឲ្យបានស្មើៗ...ម្តងមួយជំហាន ! ម្តងមួយជំហាន !
Step by Step ! ។«សម្តេចព្រះមហាឃោសានន្ទ»(សៀវភៅ មួយជំហានម្តង)
ជនកុហកនឹងមិនចំរើនក្នុងអរិយវិន័យនេះទេ
កុហា ថទ្ធា លបា សិង្គី ឧន្នឡា បាសមាហិតា, ន តេ ធម្មេ
វិរូហន្តិ សម្មាសម្ពុទ្ធទេសិតេ ។ពួកជនណាកុហក រឹងត្អឹង
និយាយអែបអប មានកិលេសដូចស្នែង តម្លើងមានះ
មានចិត្តមិនតាំងមាំ, ពួកជននោះរមែងមិនលូតលាស់
ក្នុងធម៌ដែលព្រះសម្មាសម្ពុទ្ធសំដែងហើយ ។«អង្គុត្តរនិកាយ
ចតុក្កនិបាត»អធិប្បាយពាក្យថា «កុហក» ប្រែថាសំដីមិនពិត,
សំដីមិនមែន, បានខាងអំពើដែលនិយាយវៀចវេរ គឺខ្លួន
មិនឃើញថា
ឃើញ មិនឮថាឮ មិនដឹងថាដឹង ដោយគំនិតប្រុង
នឹងឲ្យគេចូលចិត្តខុស ទោះបីអ្នកដែលស្តាប់នោះគេជឿក្តី
មិនជឿក្តីក៏ហៅថាសំដីវៀចវេរទាំងអស់ ។ សំដីខ្លះធ្វើអ្នក
ដទៃឲ្យវិនាសជីវិតក៏មាន ឲ្យវិនាសទ្រព្យសម្បត្តិក៏មាន ឲ្យ
កើតសេចក្តីលំបាកផ្សេងៗក៏មាន ។ សំដីកុហកនេះទុកជា
អ្នកស្តាប់មិនជឿ មិនធ្វើតាម ខ្លួនឯងក៏ឈ្មោះថានិយាយវៀច ហើយជាហេតុនាំឲ្យអ្នកដទៃគេមិនជឿពាក្យសំដីរបស់ខ្លួន
ទៅទាំងអស់ បើគេដឹងថាអ្នកនោះធ្លាប់និយាយកុហកហើយ ថ្ងៃក្រោយសូម្បីនិយាយត្រង់ក៏គេមិនសូវជឿ ។ សំដីកុហកនេះ បើមានកំលាំងច្រើនក៏អាចឃើញទោសក្នុងបច្ចុប្បន្ន ដូចនាងចិញ្ចាមាណវិកាដែលពោលបង្កាច់ព្រះបរមសាស្តា
ហើយធរណីស្រូបអោយធ្លាក់ទៅកើតក្នុងអវិចីមហានរក
ដូច្នោះឯង ។ពាក្យថា «រឹងត្អឹង» បានដល់អាកប្បកិរិយា
របស់មនុស្សជំពូកខ្លះដែលមិនមានរបៀបរៀបរយមិនជឿ
ស្តាប់ដំបូន្មាន មិនមិនប្រព្រឹត្តតាម មិនអើពើ, មិនយកចិត្ត
ទុកដាក់, មិនសិក្សារៀនសូត្រ ។ បើផ្នែកខាងគ្រហស្ថបាន
ដល់អ្នកដែលមិនប្រព្រឹត្ត ឬមិនធ្វើតាមរាជបញ្ញត្តិ ។ បើផ្នែកខាងបព្វជិតវិញបានដល់ភិក្ខុដែលរប៉ិញរបុញមិន
ប្រព្រឹត្តតាមពុទ្ធប្បញ្ញត្តិ ឬក៏សង្ឃប្បញ្ញត្តិប៉ុណ្ណេះជាដើម
ហៅថារឹងត្អឹង ។ពាក្យថា «និយាយអែបអប»
បានដល់ចរិយារបស់មនុស្សជំពូកខ្លះដែលចូលចិត្ត
និយាយចាក់បណ្តោយលើកជើងបញ្ជោរអួតសេរសើរ
ចំពោះបុគ្គលណាមួយក្នុងទីចំពោះមុខ ហើយនិយាយ
បន្តុះបង្អាប់ដល់គុណសម្បត្តិរបស់អ្នកដទៃ,ឧទាហរណ៍ ដូចជាបុគ្គលណាម្នាក់ដែលមានទ្រព្យសម្បត្តិនិងយសសក្តិបរិវារ ហើយមានបុគ្គលរូបណាម្នាក់ផ្សេងទៀតបាននិយាយថា
មានតែតេជគុណនេះទេដែលគេស្រលាញ់ គេសរសើរ
មានមេត្តាធម៌ដល់អ្នកដទៃ ជួយសង្គ្រោះគេ គឺជួយផ្ចុងផ្តើមគេ គឺនិយាយលលើកាប់ក្រោមបញ្ជោរអួតសរសើរ
យ៉ាងនេះហៅថា និយាយអែបអប ។ពាក្យថា
«មានកិលេសដូចជាស្នែង» បានដល់និស្ស័យរបស់មនុស្សជំពូកខ្លះ ដែលច្រលើសបើសច្រឡោងខាមខ្មាំងមឹលស៊ីមឹង
ទទឹងទាស់ ជាទុព្វច្ចជាតិកៈ ប្រដៅក្រ មិនធ្វើតាមមិន
ប្រព្រឹត្តតាម មិនចុះសម្រុង គឺជាមនុស្សល្ងង់
មនុស្សបំព្រៃលោក ជាមនុស្សច្រងេងច្រងាងចម្រូងចម្រាស
ទទឹងទាស់ក្នុងពួកបក្ស គណៈ ក្រុម សង្គម បន ហ្វូង,
ប៉ុណ្ណេះជាដើមហៅថាមានកិលេសដូចជាស្នែង ។
ពាក្យថា «តម្លើងមានះ» បានដល់មនុស្សប្រភេទខ្លះដែល
ប្រកាន់ឬកពារក្រអឺតក្រទមទៅរកបុគ្គលដែលមាន
បុណ្យសក្តិតូចតាច ឬអ្នកក្រីក្រ ដោយលើយកចំណេះវិជ្ជា
ឬគោត្រត្រកូល ឬក៏ទ្រព្យសម្បត្តិមកជាត្រីមុខ,
អ្នកណាប្រកាន់យកមានះធម៌នេះ តែងនាំមកនូវ
សេចក្តីវិនាសគ្រប់យ៉ាង សមដូចព្រះពុទ្ធដីកា
ក្នុងបរាភវសូត្រថា៖ជាតិត្ថទ្ធោ ធនត្ថទ្ធោ
គោតត្ថទ្ធោ ច យោ នរោ, សញ្ញាតឹ អតិមញ្ញេតិ តំ បរាភវតោមុខំ ។
អ្នករឹងរូសប្រកាន់ជាតិទ្រព្យត្រកូល ហើយមើលងាយ
ញាតិសន្តានរបស់ខ្លួន (ដោយអាងខ្លួនមាន) នោះជា
ប្រធាននៃសេចក្តីវិនាស ។ម្យ៉ាងទៀត ពាក្យថា«មានះ»
ស័ព្ទនេះប្រែថា ការប្រកាន់ខ្លួន, ការរឹងរូស, ការប្រព្រឹត្តចចេស,
ការឆ្មើងឆ្មៃ, ការប្រកាន់ឬកក្រអឺតក្រទម ។
សេចក្តីប្រកាន់ខ្លួនថាជាអ្នកលើសគេ ជាអ្នកស្មើនឹងគេ
ជាអ្នកថោកទាបជាងគេនោះ កំណត់ដោយជាតិ
គោត្រត្រកូល រូបសម្បត្តិ ទ្រព្យសិល្បវិទ្យាជាដើមហៅថា
«មានះ» ។ មានះនេះលោករាប់ថាជាកិលេសមួយដែលអាច
ញ៉ាំងចិត្តរបស់មនុស្សឲ្យមានសេចក្តីសៅហ្មងក្នុងរវាងគ្នានឹងគ្នា ជាហេតុនាំឲ្យបែកសាមគ្គីធម៌របស់ជនរួមជាតិក្តីរបស់ជនជាតិបរទេសក្តី ជាកិលេសប្រព្រឹត្តទៅដើម្បីបង្ខូចនូវប្រយោជន៍របស់ជាតិ សាសនា
បានដោយពិត ។ មានះទាំងនេះចាត់ជាបហាតព្វធម៌ គឺជាផ្នែកខាង
ធម៌ដែលត្រូវលះបង់ឲ្យស្រឡះចេញ ។ពាក្យថា «មានចិត្តមិនតាំងមាំ» បានដល់បុគ្គលដែលមានចិត្តមិននឹងន, មានចិត្តមិនតាំងស៊ប់ សំដៅយកបុគ្គលដែលប្រកបកិច្ចការមិនពិតប្រាកដ ។
ពួកជនណាកុហក រឹងត្អឹង និយាយអែបអប មានកិលេសដូចជាស្នែង
តម្លើងមានះមានចិត្តមិនតាំងមាំ ពួកជននោះរមែងមិនលូតលាស់ មិនចម្រើនក្នុងធម្មវិន័យដែលព្រះសម្ពុទ្ធទ្រង់សំដែងហើយ
(ដកស្រង់ពីព្រះអង្គធម្មានន្ទ)
(ដកស្រង់ពីព្រះអង្គធម្មានន្ទ)
Monday, April 13, 2009
សេចក្តីថ្លែងអំណរគុណ
តាងនាមប្រធានគណកម្មការមជ្ឈមណ្ឌល
ពុទ្ធសាស នា ខ្មែរខ្ញុំករុណាអាត្មាភាពសូម
ថ្លែងអំណរគុណយ៉ាង ជ្រាលជ្រៅជាទីបំផុត
ចំពោះបងប្អូនខ្មែរយើងទាំង អស់ដែលអព្ជើាញ
មកចូលរួមក្នុងកម្មវិធីបុណ្យចូលឆ្នាំ ថ្មីប្រពៃណី
ជាតិខ្មែរដែលបានប្រារព្ភនៅថ្ញៃអាទិត្យ៣រោច
ខែចេត្រព.ស.២៥៥៣។មកប្រកបដោយក្តី
សប្បាយរីករាយនិង សោមន្សភាតរភាព
ស្និទ្ធស្នាលរាក់ទាក់។ក្នុងឪកាសចូលឆ្នាំថ្មី
នេះសូមឲបងប្អូនខ្មែរ គ្រប់ទិសទីក្នុងសាកល
លោកជួបប្រទះតែពុទ្ធពរទាំង៤ការគឺ៖
អាយុវណ្ណសុខពលនិងបដិភាណកុំបី
ក្លៀងឃ្លាតឡើយសូមវត្ថុស័កសិទ្ធិទាំង
អស់ដែលមនុស្សលោកជឿថាមានមហិទ្ធិរិទ្ធ
ជួយបីបាច់ថែរក្សា សត្វទាំងអស់ឲបានជួប
ប្រទះតែនិងសុភមង្គលវិបុលសុខនិងរួចផុត
ទុក្ខទោសទាំងអស់។
ភិក្ខុជយរក្ខិតោរិនសារ៉ូ
Friday, April 10, 2009
캄보디아의 설
안녕하세요한국에 있는 동안에 명절 때마다 고향을 생각나고 또는 가족들도 보고 싶은데 일 때문에 고향에 갈 생각도 못 하고 친척들도 못 보고, 그렀기 때문에 우리들은 캄보디아인들을 모이고 서로 이야기하기 위해서 캄보디아 설을 진행하려고 했고, 여러분께서 관심이 있으면 참석해 주시기 바랍니다.
행사일 : 불기:2553, 서기:2009년 4월 12일 일요일.
장소 : 경기도 군포시 삼본동 (군포 시민체육관장).
가는 길 : 지하철 4호선 산본역 금정역 한 정류장 지나고 4번 출입구 5분만 걸러서 간다.
행사 시간 : 10시 30분 시작
후원 문의 :110-242-546852
고맙습니다.
Subscribe to:
Posts (Atom)