វប្បធម៌បាលីនៅអតីតព្រះរាជាណាចក្រកម្ពុជា
ក្នុងរវាង២០ឆ្នាំ ក្រោយនេះ ការសិក្សាខាងពុទ្ធសាសនាមានការរីកចំរើនជាងមុនឆ្ងាយណាស់ ។ អ្នកស្រាវជ្រាវជាតិ និងអន្ដរជាតិបានខិតខំសិក្សាស្រាវជ្រាវ ដូច្នេះហើយទើបធ្វើឲ្យយើងបានទទួលនូវចំណេះដឹងថ្មីៗទៀត អ្វីមួយដែលពុំធ្លាប់មានពីមុនមក ។ ដោយហេតុនេះ ប្រវត្តិនៃពុទ្ធសាសនាខែ្មរយើងក៏បានទទួលនូវទិន្នន័យបន្ថែមទៀត ដើម្បីបំភ្លឺដល់សាសនិកជននូវព័ត៌មានថ្មីមួយចំនួន ។ ព្រោះថាពីមុនមានសំនួរមួយដែលមិនទាន់បានដោះស្រាយរួច តែឥឡូវនេះ ដោយសារលទ្ធផលនៃការស្រាវជ្រាវ យើងអាចឈានទៅរកការចេះដឹងថ្មីៗ ដ៏សមស្របគួរឲ្យយកជាការបាន ។ ហើយវាក៏ជាការចាំបាច់ផងដែរ ដើម្បីកែតម្រូវទស្សនៈខុសឆ្គងទាំងឡាយ ពីមុនជុំវិញបញ្ហាស្ដីពីប្រភពនៃភាសាបាលីនៅកម្ពុជា ។ ក្នុងបណ្តាសំនួរ យើងឃើញមានសំនួរមួយដែលសំខាន់ជាងគេ គឺការតាំងកាលបរិច្ឆេទនៃការមកដល់ភាសាបាលីនៅកម្ពុជា ហើយការនិយមប្រតិបត្តិភាសាយាននេះ ។
ទាំងនេះជាសេក្តីប្រាថ្នារបស់យើងនៅទីនេះ ។ ជាការពិតដែរ ដែលនៅគ្រប់វត្តអារាម គ្រប់មជ្ឈដ្ឋាន ជនជាតិខ្មែរយើងនៅតែជឿជាក់ថា ភាសាបាលីខ្មែរប្រើសព្វថ្ងៃនេះមកពីស្រីលង្កា ។ ក៏ប៉ុន្តែទន្ទឹមនឹងនេះ មានអ្នកប្រាជ្ញជាច្រើនជឿថា ខ្មែរយើងបានស្គាល់ភាសានេះតាមរយៈពួកមន និងសៀមទៅវិញ នៅចុងស.វ ទី១៣ ដើម ស.វ ទី១៤ ក្នុងខណៈដែលខ្មែរបានចុះទន់ខ្សោយ ហើយទទួលឥទ្ធិពលពីសៀម ។
នេះជាដើមហេតុនាំឲ្យតម្លៃវប្បធម៌ជាតិចុះតម្លៃ អាប់អោនកិត្តិយស ដោយសារតែមូលហេតុនេះហើយ ទើបថ្ងៃនេះ យើងសូមធ្វើការកែតម្រូវឡើងវិញ ។ ដើម្បីសើរើទស្សនៈខុសឆ្គង ជាពិសេសទស្សនៈរបស់លោក ប៉ីហ្សូ និងអ្នកគ្រូ ពៅ សវរស់ យើងសូមពិនិត្យសិក្សាឡើងវិញ នូវដំណើរការនៃឥទ្ធិពលឥណ្ឌា នៅហ្វូណន ឬនគរភ្នំ ដែលជាដែនដីខ្មែរដំបូងបង្អស់ ។ រយៈពេលនៃការស្រាវជ្រាវជាច្រើនឆ្នាំ ធ្វើឲ្យយើងហ៊ានបដិសេធទាំងស្រុងនូវពំនោលខាងលើនេះដែរ ដែលថាខ្មែរយើងទទួលភាសាបាលីពីបរទេស ។ ចំពោះយើងៗជឿជាក់ថា ទស្សនៈនេះគ្រាន់តែជាគំនិតមួយមិនត្រឹមត្រូវតែប៉ុណ្ណោះ យោងលើរបកគំហើញខាងបុរាណវិទ្យា ។
កាលណាយើងសិក្សានូវប្រវត្តិសាស្ត្ររបស់ជនជាតិសៀម ឬក៏ប្រវត្តិសាស្ត្រកម្ពុជា តាមលំដាប់លំដោយ ជាហូរហែរមក យើងឃើញភាពមិនប្រក្រតីនៃទស្សនៈខាងលើនេះ ដែលមានរហូតដល់បច្ចុប្បន្នភាព ។
សូមរំលឹកថា មុនការបង្កើតរដ្ឋមន នៅចុងស.វទី៦ និងដើមស.វ ទី៧ និងមុនការបង្កើតរដ្ឋសៀម និងលាវ នៅចុងស.វ ទី១៣ និង១៤ នៃគ.ស ភាសាបាលីបានជ្រួតជ្រាប ផ្សព្វផ្សាយលើអតីតទឹកដីខ្មែររួចទៅហើយ ។ ស្លាកស្នាមនៃភាសាបាលីនៅលើទឹកដីចាស់ក៏ត្រូវបានរក្សា ហើយគូសបញ្ជាក់ដោយសិលាចារឹករហូតដល់សព្វថ្ងៃដែរ ។ យើងសូមយកឱកាសនេះចែករំលែកនូវអង្គគំនិតមួយចំនួនជូនជនរួមជាតិ ដើម្បីរួមវិភាគទានក្នុងការពង្រីកការចេះដឹងពីអតីតកាល ។
សូមរំលឹកថា ព្រះពុទ្ធសាសនាបានផ្សព្វផ្សាយដោយមានភាសាយានទាំងពីរគឺ ភាសាបាលី និង សំស្ក្រឹត ចាប់តាំងតែពីស.វ ទី៣ នៃពុទ្ធសករាជមកម្ល៉េះ ។ បើយោងលើប្រភពសិលាចារឹក ចារលើសសរស្ដម្ភនៅប្រទេសឥណ្ឌា ដោយព្រះបាទធម្មោសោក(Asoka) យើងអាចដឹងថា គឺសមណេទូត សោណត្ថេរ និង ព្រះឧត្តរត្ថេរពីរអង្គដែលបានផ្សព្វផ្សាយលទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនាទៅកាន់ជ្រោយសុវណ្ណភូមិយើងនេះ ។
វត្តមានរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា នៅក្នុងអាណាចក្រនគរភ្នំ ត្រូវបានទទួលស្គាល់ដោយទំព័រប្រវត្តិសាស្រ្តជាតិ និងបញ្ចូលក្នុងប្រវត្តិសាស្ដ្រសកល ហើយតម្លៃសីលធម៌ និងមនុស្សធម៌តាមរយៈការអប់រំ ពោលគឺឧត្តមគតិ នៃលទ្ធិសាសនានេះក៏ត្រូវបានលើកកម្ពស់យ៉ាងខ្លាំងក្លាបំផុត ពីសំណាក់ពុទ្ធសាសនិកនៅលើពិភពលោកទាំងមូល ។
ជាមួយនឹងការគូសបញ្ជាក់ខាងលើនេះ សូមរំលឹកឡើងវិញថា ព្រះបាទធម្មោសោកដែលជាព្រះមហាក្សត្រឥណ្ឌាអង្គនេះ បានធ្វើអគ្គពុទ្ធសាសនូរូបត្ថម្ភ ក្នុងការធ្វើតតិយសង្គាយនា ហើយបន្ទាប់មកក៏បានបញ្ជូនសមណទូតទៅប្រកាសព្រះពុទ្ធសាសនានៅប្រទេសនានាជាដំបូងបង្អស់ ក្នុងប្រវត្តិពុទ្ធសាសនា ។
ដូច្នេះ ភារៈកិច្ចសំខាន់ដែលនឹងដោះស្រាយបាន លុះត្រាតែយើងត្រូវរកឃើញឯកសារប្រវត្តិសាស្ត្រជាលាយលក្ខណ៍អក្សរណាមួយ ដើម្បីបង្ហាញបញ្ជាក់ថា តើគម្ពីរសំខាន់ៗជាងគេបំផុតរបស់ព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលត្រូវបាននាំចូលមកក្នុងប្រទេសខ្មែរបុរាណមានគម្ពីរអ្វីខ្លះ ហើយសរសេរជាភាសាអ្វីមុនគេ ? ។ ធ្វើដូច្នេះ ទើបការដោះស្រាយនឹងទទួលបាននូវផល ឬផ្លែផ្កាជាវិជ្ជមាន ។ ការស្រឡាញ់រាប់អាន ប្រតិបត្តិលទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនា ដែលជាន័យនៃជីវិតនោះមិនគ្រប់គ្រាន់ទេ ។ តែយើងត្រូវហ៊ានដោះស្រាយនូវចម្ងល់មួយចំនួន ហើយអប់រំ រំពត់និស្ស័យរបស់យើងឲ្យបានត្រឹមត្រូវតាមគន្លងធម៌ និងសច្ចភាព ឬក៏ដំណើរការប្រវត្តិសាស្រ្ត ។
ចំពោះការប្រើគម្ពីរជាភាសាបាលីមុនដំបូងបង្អស់ គប្បីយើងសង្កេតមើលចំណុចសំខាន់ជាងគេ ដើម្បីតម្រូវទស្សនៈចាស់គឺប្រវត្តិរបស់ស្តេចមិលិន្ទ ដែលជាជនជាតិហ្គិ្រច កាន់ព្រះពុទ្ធសាសនាមុនគេបង្អស់ ក្នុងប្រវត្តិសាស្ត្រដោយហេតុថា ស្ដេចអង្គនេះបានតែងគម្ពីរជាភាសាបាលីមួយច្បាប់ មានឈ្មោះថា មិលិន្ទបញ្ហា ហើយគម្ពីរនេះនៅមានវត្តមាននៅលើទឹកដីខ្មែររហូតដល់សព្វថ្ងៃ ។ ការយកគម្ពីរខាងលើនេះមកសំអាង គឺជាលក្ខខណ្ឌមួយមិនអាចខ្វះបាន ក្នុងការបង្ហាញពីប្រវត្តិសាស្រ្ត នៃការប្រើភាសាបាលីនៅកម្ពុជា ។
ម៉្យាងវិញទៀតតាមរយៈការស្រាវជ្រាវ យើងក៏ដឹងដែរថា នាសម័យនគរភ្នំ ពីស.វទី១ ដល់ ស.វទី៦-៧ ព្រហ្មញ្ញសាសនា និងព្រះពុទ្ធសាសនានៅនគរភ្នំ ឬហ្វូណន មានភាពរីកចំរើនស្គុះស្គាយអស្ចារ្យ ដោយសាសនារដ្ឋទាំងពីរនោះ ប្រើភាសាសំស្ក្រឹត ដោយឡែកលទ្ធិព្រះពុទ្ធសាសនាប្រើសំស្រ្កឹតច្រើនជាងបាលីតែប៉ុណ្ណោះ ។ ហើយវឌ្ឍនភាពនេះក៏ជាកញ្ចក់ឆ្លុះបញ្ចាំងឲ្យឃើញនូវស្ថានភាពពិតនៃសង្គមខ្មែរដែរ ព្រោះថាសេដ្ឋកិច្ចជាតិនាសម័យបុរាណនោះពឹងផ្អែកទាំងស្រុងលើវិស័យពាណិជ្ជកម្មអន្តរជាតិ ដែលជាប្រភពនៃការរីកដុះដាល នៃវិស័យវប្បធម៌ និងសាសនា ។
ដូចជាយើងទើបតែបានលើកឡើង អ្វីដែលគួរកត់សម្គាល់នៅទីនេះ ថ្វីត្បិតតែប្រទេសកម្ពុជាយើងបច្ចុប្បន្ន កម្រមានសិលាចារឹកសរសេរជាភាសាបាលី ដែលគេតែងតែឃើញជារឿយៗ នៅប្រទេសសៀម និងភូមា បច្ចុប្បន្ន ច្រើនជាងគេ ហើយបញ្ហានេះទាមទារឲ្យយើងទាំងអស់គ្នាពិនិត្យឡើងវិញនូវភូមិសាស្ត្រជាប្រវត្តិសាស្ត្រ របស់ជាតិសាសន៍ ខែ្មរជាមុនសិន មុនការបង្កើតរដ្ឋ មន និងថៃ-លាវ ដោយការផ្តាច់ខ្លួនចេញពីចក្រភពកម្ពុជទេស ដែលមានទឹកដីដ៏ធំមហាសាល ។ ក្នុងន័យនេះ យើងប្រាកដជាមិនត្រឹមតែអាចបង្ហាញចំណាស់នៃវប្បធម៌បាលី នៅលើទឹកដីខ្មែរបុរាណ នាសម័យបុរេអង្គរ (នគរភ្នំ ឬចេនឡា) ប៉ុណ្ណោះទេ ថែមទាំងដោះស្រាយសំនួរដែលចោទក្នុងការកែតម្រូវរាល់គំនិតខុសឆ្គង ។
ប្រការខាងលើនេះបានបង្ហាញឲ្យឃើញថា ការមិនស្គាល់នូវទំព័រប្រវត្តិសាស្ត្រចាស់ ឬ ភូមិសាស្ត្របុរាណរបស់ប្រជាជនខែ្មរ អាចបង្កឲ្យមានភាពច្របូកច្របល់ ដែលជាមូលហេតុធ្វើឲ្យប្រវត្តិសាស្ត្រជាតិខ្មែរពិការ ។ ជាក់ស្តែងនៅលើទឹកដី ថៃ និង វៀតណាមខាងត្បូងក៏ដូចនៅលើទឹកដីខ្មែរសព្វថ្ងៃ គេបានជួបប្រទះនូវ សិលាចារឹកជាច្រើនផ្ទាំង ដូចជា Ka 465 នៅទួលគោកស្វាយ នៅកម្ពុជាក្រោម និង Ka56 នៅអង្គរបុរី និងKa467 នៅទីក្រុងបុរេអង្គរស្រីទេព នៅប្រទេសថៃបច្ចុប្បន្ន ។ តាមពិតអត្ថប្រយោជន៍នៃផ្ទាំងអក្សរចារលើថ្ម ឬសន្លឹកមាស គឺការឆ្លើយតបទៅនឹងសំនួរដែលចោទនៅខាងលើ និងការជួយការពារភាពត្រឹមត្រូវជារួមនៃទស្សនៈរបស់យើង ។ យើងមិនត្រូវមានការភ្ញាក់ផ្អើលទេ តែផ្ទុយទៅវិញត្រូវមានមោទនភាពក្រៃលែងចំពោះវត្តមាននៃភស្តុតាងជាលាយលក្ខណ៍អក្សរ ទាំងនោះដែលសរសេរជាភាសាបាលី ដោយបុព្វបុរសខ្មែរ ក្នុងអំឡុង ស.វ ទី៥ និងទី៧ នៃគ.ស ។
ប្រការមួយទៀតគប្បីត្រូវជ្រាបផងដែរ គឺការសិក្សាអំពីវប្បធម៌បុរាណក៏បានឲ្យដឹងទៀតថា សូម្បីតែនាសម័យចុះទន់ខ្សោយ ក៏ខ្មែរយើងមិនបានខ្ចីភាសាបាលីពីសៀមដែរ ។ តែផ្ទុយទៅវិញ គឺជនជាតិសៀមទេដែលតាំងតែពីសម័យសុខោទ័យរហូតដល់សម័យរតនៈគោសិន នៅតែប្រើតួរអក្សរមូល ឬបាលីដែលបានខ្ចីពីខ្មែរដដែល សម្រាប់ចងក្រងគម្ពីរក្បួនខ្នាតព្រះពុទ្ធសាសនារបស់ខ្លួន ។
តាមការពិតជនជាតិខ្មែរពុំដែលខ្ចីភាសាបាលី ដែលជាភាសាឥណ្ឌាពីជនជាតិសៀមម្តងណាឡើយ ទោះស្ថិតក្នុងសម័យឱនភាពក្តី ។ អក្សរបាលី នៃសន្តតិវង្សនៅសុខោទ័យ ប្រាកដជាមានប្រភពចេញពីប្រទេសស្រីលង្កា ដែលនៅទីនោះបានរៀនសូត្រពីខ្មែរដែលជាម្ចាស់ស្រុក ។ ពោលគឺជនជាតិខ្មែរបានបង្ហាត់បង្រៀនជនជាតិសៀមឲ្យចេះប្រើនិយមប្រតិបត្តិភាសាបាលីក្នុងដំណាក់កាលដំបូងបង្អស់ ហើយទង្វើនេះគឺជាការធម្មតា នៃការវិវត្តរបស់ប្រវត្តិសាស្ត្រ ដែលមានតាំងពីបុរាណកាលមក មិនត្រូវបដិសេធឡើយទោះបីនាសម័យក្រោយៗមក ប្រទេសថៃក្រោយពីទទួលនូវឯករាជ្យភាពបានមានទំនាក់ទំនងត្រង់ៗជាមួយកោះស្រីលង្កាក៏ដោយ ។
ដោយឡែកសូមរំលឹកថា កាលដើមខ្មែរយើងនិយមភាសាសំស្ក្រឹតច្រើនជាងភាសាបាលី ដោយហេតុថា ខ្មែរយើងនាមុនស.វ ទី១ នៃគ.ស មិនទាន់មានអក្សរសម្រាប់កត់ត្រានៅឡើយ ។ ហើយដើម្បីកត់ត្រាក្បួនតម្រាគេត្រូវយកអក្សរឥណ្ឌាមកប្រើប្រាស់ មានអក្សរព្រហ្មី, អក្សរគ្រន្លៈ ដែលមកពីភូមិភាគខាងត្បូងក្នុងសម័យប្រល្លវៈ និងសម័យបាលុក្យ ។ ក្រៅពីនេះ យើងក៏ឃើញអក្សរខោស្រីដែរតែបន្តិចបន្តួចតែប៉ុណ្ណោះ ហើយមិនមែនជាភាសាផ្លូវការដូចអក្សរព្រហ្មី ដែលគេនិយមជាទូទៅ ។
ការវិភាគខាងលើធ្វើឲ្យយើងយល់ឃើញថា ឥទ្ធិពលនៃភាសាសំស្ក្រឹតមិនមែនមានន័យអវត្តមាននៃភាសាបាលីទេ ដូចវត្តមានរបស់គម្ពីរត្រៃបិដក និងគម្ពីមិលិន្ទបញ្ហា ដែលមានវត្តមានក្នុងទឹកដីខ្មែរតាំងតែបុរាណកាលជាសក្ខីភាពស្រាប់ ។ មានន័យថា កាលដើមវប្បធម៌ សំស្ក្រឹតរបស់ជនជាតិខ្មែរ មានការរីកចំរើនជាងភាសាបាលីតែប៉ុណ្ណោះ ។ សំខាន់ជាងនេះទៀត ភាសាបាលីចាប់ផ្តើមដុះពន្លក ហើយត្រូវជនជាតិខ្មែរចូលចិត្តស្វាធ្យាយណាស់ដែរ តែចាប់តាំងតែ ស.វ ទី៦ តែបុណ្ណោះ ។
តែទោះជាយ៉ាងនេះក្តី បើប្រៀបធៀបទៅនឹងភាសាសំស្ក្រឹត ភាសាបាលី ពីស.វ ទី១ រហូតដល់ស.វ ទី ១៣ មិនសូវមានកម្លាំងពលំ ពោលគឺពុំបានបោះជំហ៊ានទៅមុខយ៉ាងលឿននោះទេ ។ ឆ្លៀតឱកាសនេះសូមជម្រាបថា ភាសាបាលីបានចាប់ផ្តើមដុះដាលរីកស្គុះស្គាយនៅលើតំបន់ខ្ពង់រាប នគររាជជាពិសេសនៅខេត្តបច្ចឹមបុរីនៅថៃបច្ចុប្បន្ន ចាប់ពីដើមសម័យអង្គរ ។ ដើម្បីជាការត្រិះរិះយើងអាចលើកផ្លាំងសិលាចារឹក នៅវត្ដស្រះឈូកជាឧទាហរណ៍ ពីព្រោះសិលាចារឹកនេះសរសេរជាពីរភាសា បាលី និងខ្មែរ ដែលបង្ហាញបញ្ជាក់នូវវិស័យអក្សរសាស្រ្តបែបពុទ្ធនិយមយ៉ាងច្បាស់លាស់ ព្រោះត្រូវបានចងក្រងឡើងជាពាក្យកាព្យខ្លោង ។
ហេតុនេះគ្មានអ្វីជាការជំទាស់នឹងសេចក្តីសន្និដ្ឋានរបស់យើងនោះទេ ផ្ទុយទៅវិញកាលបើសំដៅលើទិន្នន័យថ្មីៗនេះ យើងកាន់តែឃើញចំណាររបស់ភាសាបាលីនៅក្នុងអតីតព្រះរាជាណាចក្រខ្មែរបុរាណយ៉ាងប្រាកដ ៕ដកស្រង់ពីCEN
No comments:
Post a Comment